Vroeger hadden we thuis een hond en dronken we Roodmerk van DE. Ik weet nog hoe die hond rook en ik weet ook nog goed hoe het doorlopen van die koffie rook. De glazen koffiekan druppelde altijd wat na, het schenktuitje was blijkbaar nog niet zo doorontwikkeld. En wanneer m'n moeder het kannetje weer terugzette op het warmhoudplaatje kon je de natte onderkant zo mooi horen knisperen en sissen.
Later had ik zelf ook een hond, een andere hond, maar de geur was nog steeds hetzelfde, zeker na een regenbui. In de tussentijd heb ik 10 jaar lang in Italië gewoond en heb daar geleerd hoe espresso ruikt. Ik weet het nog precies, net als ik de koffie van m'n moeder nog zo voor de geest kan halen. Terug in Nederland rook ik helaas nergens meer koffie. Die uit Italië niet en die van m'n moeder niet. Het waren de eerste jaren van de Senseo. Ik kon niet geloven dat, in plaats van het doorontwikkelen van dat schenktuitje, ze bij Philips en DE zo waren doorgeslagen. Zelf schafte ik als een van de eersten een Nespresso-machines aan, nog voordat er Nespresso Stores waren en de cupjes door de grote massa bijna net zo heilig werden verklaard als de nieuwste iPhone. Nespresso gaf mij voorlopig een veilig vertrekpunt. Elke dag gaf dat apparaatje dezelfde constante factor. What you see is what you get. Er waren nog geen espressobarretjes en barista's waren nog niet rock 'n roll. Toch immer verlangend naar de echte koffiesmaak kocht ik een paar keer per jaar wat gemalen koffie in een supermarkt in Italië. Italië waar de meeste honden op straat leven, juist omdat je huis lekker moet ruiken,onder andere naar de heerlijke geur van koffie op het vuur in een Bialetti-potje. Die geur was zo intens, ik wilde die geur weer en al snel had Nespresso dan ook geen klant meer aan mij.
Zoekend naar de heerlijke koffiegeur, rook ik alleen nog de hond, want daar liep ik ‘s ochtends en 's avonds een rondje mee. Het verschafte mij een mooi inkijkje in de huizen van het Overbetuwse dorp waar ik was beland en een gezin had gesticht. Mooie designkeukens met even mooie koffiemachines, en bijpassende lifestyle-kleuren op de muren. Alleen zag ik nooit enkele activiteit in die keukens, ik zag er zelfs nooit iemand een kopje koffie drinken. Het leek wel alsof die Smegkeukens en Juramachines er voor de show stonden. Geen bosje peterselie, geen knoflook, niks. Geen enkel teken dat kon duiden op aandacht voor koken of koffie drinken. Wel een mooie fles olijfolie, vaak nog in het gouden papier gewikkeld. En af en toe zag ik een luie, uitgestrekte labrador liggen, ook voor de gezelligheid of misschien alleen voor de show? Maar koffie is juist het dagelijkse leven, een ritueel en zeker geen show. Koffie is ruiken en proeven en gezelligheid. De geur van de Bialetti op het vuur, en ja, die wordt wel eens op het vuur vergeten. Maar die geur van de Bialetti is zo kenmerkend, is samen zijn, is even zitten en genieten. Nu heb ik geen gezellige hond meer. Ik heb zelfs geen vuur meer, want in de Vinex-wijk waar ik nu woon, heeft niemand gas. Nee, nu zet ik mijn Bialetti op een inductiekookplaat. Maar de geur is net als die van vroeger. Bijna dan, want inductie in plaats van levend vuur maakt het toch iets anders, al is het maar omdat de onderkant van het potje nu perfect schoon blijft. Aandacht voor het potje, voor de bereiding, hoe de koffie toch niet elke dag hetzelfde kan zijn, voor het van het 'vuur' halen en het uitschenken, daar gaat het voor mij om. Bialetti heeft trouwens wél het schenktuitje geperfectioniseerd.
Dus zonder designkeuken en zonder een rondje met de hond, begin ik nu al jaren zo mijn dag. Soms heb ik mijn jas al aan en drink ik de espresso snel op, maar daaraan voorafgaand wel altijd die paar rituelen die bij het koffiezetten horen. Voor mij geen betere boost in de ochtend dan de aandacht voor het koffiezetten en die nostalgische smaak en geur. Mijn Bialetti is mijn trouwe, virtuele kwispelende viervoeter die wél lekker ruikt.