Volgens de overlevering werd het serveren van koffie in kleine kopjes voor het eerst toegepast in het Antico Caffè Greco te Rome. Napoleon zou onbewust de aanleiding hebben gegeven voor het ontstaan van de espresso. Hij voerde namelijk het continentaal stelsel in, waardoor het gebruik van koloniale producten werd verboden. De prijs van koffie steeg daardoor zo snel dat de mensen uit wanhoop gemalen bonen of kastanjes met een restje koffie mengden, hetgeen de smaak natuurlijk niet ten goede kwam.
De barman van het Antico Caffè Greco nam hier echter geen genoegen mee. Broedend op een oplossing kreeg hij de geniale ingeving tijdens het zetten van een gewoon kopje koffie. Hij besloot echte koffie te blijven zetten, maar hij serveerde deze koffie wel in een veel kleiner kopje. De geboorte van de espresso was een feit. En hoewel het verbod op koloniale producten later weer werd opgeheven, zijn de kleine kopjes koffie tot op de dag van vandaag blijven bestaan.
Hoewel we allang niet meer hoeven te bezuinigen op koffie, is espresso voor veel Italianen nog steeds een dagelijkse noodzaak. Zonder hun regelmatige espresso-shotje functioneren ze niet. In Napels heeft de espresso echter ook nog een andere functie; daar bestaat al sinds jaar en dag de traditie van de caffè sospeso (letterlijk: koffie in de wacht). Als je in Napels un caffè bestelt, kun je twee kopjes koffie afrekenen. Het ene kopje drink je zelf op, het andere kopje, de sospeso, kan dan later op de dag door een arme Napolitaan worden genuttigd.
Luciano De Crescenzo beschrijft deze traditie als volgt: ‘Een kopje koffie in Napels is iets heel anders dan een kopje koffie in Milaan. Een Napolitaans kopje koffie mag dan misschien slechts een minieme hoeveelheid lijken, het creëert wel altijd een maximale smaakbeleving. Probeer het maar uit als je me niet gelooft. Bovenal is koffie in Napels niet alleen een donkere vloeistof; het is een manier om vriendschap te sluiten. Laten we veronderstellen dat je op een dag een vriend tegenkomt in het centrum van Napels, op het Piazza dei Martiri bijvoorbeeld. Het minste dat je van deze vriend mag verwachten is dat hij je uitnodigt ergens een kop koffie te gaan drinken. Dit staat voor een Napolitaan gelijk aan heel vriendelijk gedag zeggen.’
Een mooie traditie, die ik graag in ere houd - en iedereen die Napels bezoekt hopelijk ook!
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
